DİYABETTE BESLENME NASIL OLMALI?
Diyabette beslenme, dengeli karbonhidrat, protein, yağ alımıyla düzenlenmelidir.
Türkiye’de giderek artan obezite, tiroid hastalıkları, polikistik over sendromu gibi sağlık sorunları, insülin direncini tetikleyerek önlem alınmadığı takdirde diyabetin gelişmesine yol açabiliyor. Bu hastalıkların temelinde genetik yatkınlık bulunsa da, yanlış beslenme alışkanlıkları önemli bir rol oynuyor. Özellikle öğünlerde aşırı karbonhidrat ve basit karbonhidrat tüketimi, bu tür hastalıkların ortaya çıkmasını kolaylaştırıyor. Bununla birlikte, yemek sonrası uyku hali, halsizlik, çabuk acıkma, açlıkta sinirlilik ve tahammülsüzlük, sürekli yeme isteği, tatlı krizleri, bel çevresinde kalınlaşma ve hızlı kilo alma gibi belirtiler insülin direncinin, dolayısıyla da diyabetin habercisi olabilir.İnsülin Direnci Nedir?
Karbonhidrat türevi besinlerin sindirilmesi sonrası vücuda enerji sağlamak amacıyla pankreastaki beta hücrelerinin hasarı sonucunda salgılanan insülin hormonunun düzenli çalışmaması durumu, insülin direnci olarak bilinir. Bu durumda, kandaki glukoz miktarı yükselir ve açlık kan glukozu normalde 70-110 mg/dL olması gerekirken, 126 mg/dL seviyesine kadar çıkabilir. Bu durumun geç fark edilmesi halinde, açlık kan glukozu 126 mg/dL, tokluk kan glukozu ise 140 mg/dL ve üzeri seviyelere ulaşarak diyabet belirtilerine yol açabilir. Homo IR değerinin 2,5’in üzerinde olması diyabeti kesinleştirir.
Genetik yatkınlık nedeniyle insülin hormonunun işlevini tam olarak yerine getirememesi, Tip 1 diyabet gelişimine yol açabilir ve bu durumda insülin iğnesi ile destek alınması gerekir. Diğer yandan, insülin hormonunun kısmen işlevini yerine getirememesi ve genellikle yanlış beslenme alışkanlıkları sonucu ortaya çıkan Tip 2 diyabet, genellikle 40 yaş üstü bireylerde görülür. Bu durumda, düzenli ilaç tedavisinin yanı sıra, hastaların beslenme düzenlerine dikkat etmeleri ve bir diyetisyenden destek almaları önemlidir.
Diyabet Hastalarının Dikkat Etmesi Gerekenler
• Basit karbonhidrat (sofra şekeri) içeren besinlerden, lif oranı düşük, kana hızlı karışan karbonhidratlardan (pirinç, beyaz undan yapılan hamur işleri) ve glisemik indeksi yüksek meyvelerden (muz, üzüm, kavun, karpuz) uzak durulmalıdır.
• Günde 5-6 öğün az az ve sık sık beslenilmelidir.
• Besinler kombinasyon şeklinde tüketilerek kana hızlı karışmaları engellenmeli ve öğünler dengelenmelidir (örneğin, süt ve badem, elma ve yoğurt gibi).
• Uyuma, uyanma, kahvaltı ve diğer öğünlerin saatleri düzenli olmalıdır.
• Düzenli egzersiz yapılmalı, bol su tüketilmeli ve düzenli kan tahlili yaptırılmalıdır.
Bu kurallar, diyabet hastalarının yaşam kalitelerini korumaları ve hastalıklarının ilerlemesini önlemeleri için vazgeçilmezdir.
Sağlıklı
Sağlıklı